น่าน…ไงล่ะ
ตั้งแต่เรียนชั้นประถมจนเข้าสู่วัยหนุ่ม ผู้เขียนไปจังหวัดน่าน หรือเมืองน่านบ่อยครั้งมากจนอาจเรียกได้ว่าเป็นบ้านหลังที่สองของตัวเอง เนื่องจากพี่ชายคนโตไปทำงานและมีครอบครัวอยู่ที่นั่น ส่งผลให้น้องๆ ทุกคนแวะเวียนกันไปเยี่ยมไปหา
น่านเมื่อสัก 50 ปีก่อนเดินทางค่อนข้างลำบากลำบน กล่าวคือสมมุติถ้าไปจากกรุงเทพฯ ไม่มีรถส่วนตัว ต้องนั่งรถไฟสายเหนือ จากนั้นลงที่สถานีเด่นชั่ย ใครไปถึงรถเมล์สาย เด่นชัย – น่าน ช้า แสดงว่าต้องยืนสถานเดียว เพราะผู้โดยสารเยอะมาก ระดับยัดทะนานประมาณนั้นทีเดียว
ยืนนานหลายชั่วโมงกว่าจะถึงเมืองน่านว่าหนักแล้ว ถนนหนทางที่คดเคี้ยวเลี้ยวลด ขึ้นเขา – ลงเขา ยิ่งหนักหนาสาหัสกว่า โดยเฉพาะใครก็ตามที่ ‘เมารถ’ รับรองอ้วกพุ่งแล้วพุ่งอีก
ทว่าพอไปถึงและอาการค่อยยังชั่วจะเริ่มรู้สึกถึงมนตร์เสน่ห์ของเมืองในหุบเขาที่ซุกซ่อนอยู่ในเมืองเล็กๆอันดารดาษไปด้วยสภาพธรรมชาติที่เกือบทุกจังหวัดหาเสมอเหมือนได้ยาก
จำได้ว่าตอนอายุสักสามสิบต้นๆ แม่ผู้เขียนไปหาพี่ชายแล้วเกิดป่วยกะทันหัน ต้องหามเข้าโรงพยาบาลน่าน ผู้เขียนนั่งรถ บขส. จากกรุงเทพฯ ไปถึงตัวเมืองน่านรุ่งเช้าพอดี
ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อว่าในตัวเมืองน่านยุคนั้นยังมีชาวบ้านใช้วัวเทียมเกวียนไปจ่ายตลาดกันอยู่เลย ไม่มากแต่ก็มีให้ตื่นตาตื่นใจ
แล้วด้วยความที่เป็นเมืองอันรายล้อมไปด้วยผู้เขา ว่าบ้านเกิดของผู้เขียนในฤดูหนาวเย็นยะเยือก แต่เมืองน่านยะเยือกกว่าหลายเท่า ออกจากตัวเมืองสักสี่ซ้าห้ากิโลฯ จะเห็นทุ่งข้าวเขียวขนัด หรือบางเดือนก็เหลืองขลิบทองทั้งสองฟากทาง
ลำธาร หุบห้วย เทือก เหว ปรากฏให้เห็นตลอดเส้นทางก่อนจะเข้าสู่หมู่บ้านหรืออำเภออื่น
ฉะนั้นจึงไม่น่าแปลกใจว่าสมัยนี้มีนักท่องเที่ยวแห่แห่ไปเยือนเมืองน่านจนกลายเป็นแหล่งรายได้สำคัญของจังหวัด หรือทุกอำเภอ
เมื่อก่อนบางคนอาจรู้จักแค่ตัวเมืองน่าน หรือไม่ก็ปัว ทุ่งช้าง ครั้นพอใครสักคน สักกลุ่มมีโอกาสไปเยือนบ่อเกลือ จากนั้นจะบอกปากต่อปาก เล่าถึงมนตร์ขลัง กระทั่งท้ายที่สุดบ่อเกลือจึงเป็นหมุดหมายสำคัญอันไม่ใช่เฉพาะของน่าน แต่กลายเป็นของเมืองไทย ไม่ต่างจากนาน้อย เฉลิมพระเกียรติ
ที่ฮอตสุดๆ คือ บ้านสปัน
ใครยังไม่เคยไปเห็น ชีวิตนี้ต้องจัดอย่างเร็วๆ รัวๆ
ที่น่าทึ่งอีกอย่าง ปัจจุบันนี้เมืองน่านไม่มีโรงแรมหรู ก่อสร้างตึกสูงระดับสิบชั้น ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าน่าจะเป็นจังหวัดเดียวของประเทศ กระนั้นก็มีที่พักต้อนรับผู้ไปเยือนในแบบเรียกได้ว่าหะหรูหะหรามาก เนื่องจากเน้นแอบอิงธรรมชาตินั่นเอง
ที่สำคัญถนนไปน่าน(จากแพร่) สะพรั่งไปด้วยต้นไม้ หน้าฝนก็สวย หนาวก็สวย หน้าแล้งก็สวย
สวยยังไงต้องไปพิสูจน์
อยากดูความสวยงามของการเดินทาง เมืองน่านทุกวันนี้มีถนนสี่เลน ไปสะดวก ยิ่งไปกับ บขส. ยิ่งสะดวก ปลอดภัยที่สุดครับ
