“พระบรมมหาราชวัง” สร้างขึ้นโดยพระราชดำริของ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 เมื่อครั้งสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานี ในปี พ.ศ.2325 กว่า 240 ปีมาแล้ว เพื่อให้เป็น ที่ประทับของพระมหากษัตริย์ และ ใช้สำหรับงานพระราชพิธีสำคัญต่างๆ
เดิมที พระบรมมหาราชวัง จะแบ่งออกเป็น 3 ส่วนด้วยกัน คือ 1.พระมหาปราสาท 2.พระราชมณเฑียรสถาน และ 3.วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีเนื้อที่ 132 ไร่
รอบพระบรมมหาราชวัง จะล้อมไปด้วย กำแพงก่ออิฐถือปูน มีประตูและป้อมปราการอยู่ทั่วทุกสารทิศ
พระบรมมหาราชวัง ถูกใช้เป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ จนถึงกลางรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
พระองค์ทรงประกาศย้ายที่ประทับเป็นการถาวรมาตรงบริเวณทิศตะวันออกเฉียงเหนือระหว่างคลองผดุงกรุงเกษม กับคลองสามเสน ซึ่งคือ “พระราชวังดุสิต” จวบจนรัชกาลปัจจุบัน
เขตพระราชฐานแบ่งได้เป็น 3 ส่วน คือ 1.เขตพระราชฐานชั้นหน้า นับตั้งแต่ประตูวิเศษไชยศรีถึงประตูพิมานไชยศรี รวมทั้งบริเวณรอบนอกกำแพงชั้นในของพระบรมมหาราชวัง ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของหน่วยราชการต่าง ๆ เช่น สำนักพระราชวัง สำนักราชเลขาธิการ ราชบัณฑิตยสถาน
2.เขตพระราชฐานชั้นกลาง นับตั้งแต่ประตูพิมานไชยศรีถึงประตูสนามราชกิจ ปัจจุบันใช้ประกอบพระราชพิธีสำคัญ ๆ เช่น พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระราชพิธีฉัตรมงคล เขตพระราชฐานชั้นกลางนี้เป็นที่ตั้งของปราสาทราชมณเฑียรซึ่งประกอบด้วย หมู่พระมหามณเฑียร หมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท หมู่พระมหาปราสาท และพระที่นั่งบริเวณสวนศิวาลัย
3.เขตพระราชฐานชั้นใน นับตั้งแต่ประตูสนามราชกิจจนถึงแถวเต๊ง (ตึกแถวยาวที่เคยเป็นกำแพงวังสมัยรัชกาลที่ 1) ทางด้านทิศใต้ เป็นเขตสำหรับผู้หญิงล้วน ผู้ชายที่อายุ 13 ปีขึ้นไปห้ามเข้า (ยกเว้นองค์พระมหากษัตริย์) เป็นที่ตั้งของพระตำหนัก ตำหนัก เรือน ของพระมเหสี พระราชเทวี พระชายา พระราชธิดา เจ้าจอมมารดา เจ้าจอม ข้าราชบริพารและข้าราชการฝ่ายใน ซึ่งปัจจุบันไม่ได้ใช้เป็นที่อยู่อาศัยของเจ้านายฝ่ายในอีกต่อไป
ปัจจุบัน พระบรมมหาราชวังถูกใช้เป็นสถานที่ประกอบพระราชพิธีสำคัญต่าง ๆ ตามพระราชประเพณี ไว้เป็นที่ต้อนรับการมาเยือนของพระราชอาคันตุกะ รับแขกบ้านแขกเมืองรวมทั้ง เป็นที่ตั้งพระบรมศพและพระศพของพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง
เป็นที่ประดิษฐาน “พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร” ซึ่งเป็นที่ที่คนไทยเคารพสักการะอย่างยิ่ง นอกจากนี้ ยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยว ซึ่งได้รับความนิยมมากที่สุดในประเทศไทย
ที่นี่จึงเปรียบเสมือนมรดกอันสำคัญของประเทศชาติ ที่ประเมินค่ามิได้
